Sevimli Bilgi Durağı Yazılar

Bazı eşyalar vardır ki onlar olmadan hayatımızı hayal etmek neredeyse imkânsızdır. Şapka da onlardan biri… Kimi zaman güneşten korunmak için takarız, kimi zaman bir duruşu temsil ederiz onunla. Bazen bir devrimin simgesidir, bazen bir aşkın başlangıcı… Ama hiç düşündünüz mü, ilk şapkayı kim icat etti? Ve neden bu kadar önemli oldu? Bugün sizi binlerce yıl öncesine uzanan bir hikâyeye götüreceğim. Sadece tarihin değil, insanlığın düşünce dünyasının da izini süreceğiz. Hazırsanız başlayalım… — Bir Başlangıcın Hikâyesi – Tarek ve Eleni Binlerce yıl önce, sıcak güneşin kavurduğu bir Mezopotamya köyünde yaşıyordu Tarek. Genç bir çoban olan Tarek’in günleri, hayvanlarını otlatmak ve kavurucu…

Horoz İbiği Çiçeği Nasıl Olur? Bir Tarihsel Perspektif Üzerine Bir Tarihçinin Samimi Girişi: Geçmişin Işığında Bugünü Anlamak Tarihe baktığımızda, çoğu zaman sıradan görünen şeylerin aslında çok derin anlamlar taşıdığını fark ederiz. Horoz ibiği çiçeği de, bu tür “sıradan” görünen ama tarihsel ve kültürel bağlamda önemli bir yere sahip olan bitkilerden biridir. Geçmişin izlerini bugüne taşıyan, aynı zamanda doğal dünyamızla kurduğumuz ilişkinin bir yansıması olan horoz ibiği çiçeği, tarihsel süreçler boyunca estetik ve kültürel anlamlar kazanmış, farklı toplumlar tarafından şekillendirilmiştir. Peki, horoz ibiği çiçeği nasıl olur? Bu soruyu sadece fiziksel bir betimleme olarak değil, aynı zamanda bu çiçeğin tarihsel evrimini, toplumsal…

Dil, toplumun yaşayan organizmasıdır. Zaman geçtikçe değişir, dönüşür ve yeni nesillerin elinde farklı bir forma bürünür. Bugün “gelemicem” gibi bir kelimenin nasıl yazılması gerektiğini konuşuyor olmamız bile, dilin bu evrimsel yolculuğunun bir parçası. Peki bu sadece bir yazım meselesi mi, yoksa gelecekte iletişim biçimlerimizi kökten değiştirecek bir dönüşümün habercisi mi? Hadi gelin, bu sorunun peşinden birlikte gidelim. “Gelemicem” Meselesi: Basit Bir Yazım Sorunu mu, Dildeki Evrimin Habercisi mi? İlk olarak temel bilgiden başlayalım: Türk Dil Kurumu’na göre doğru yazım gelemeyeceğim şeklindedir. Ancak günlük konuşmalarda, özellikle de dijital iletişimde bu kelime çoğunlukla “gelemicem” olarak kısaltılır. Kulağa daha doğal gelir, söylemesi kolaydır…

“Felsefe dersi çizgili defterin hizasına sığmaz; ama tamamen kareleri yok sayan özgürlük de düşünceyi dağınıklığa teslim eder.” Felsefe Dersi Kareli mi Çizgili mi? — Kalıpları Sarsan Bir Başlangıç Şunu peşin söyleyeyim: Felsefe dersi kareli mi çizgili mi? sorusu bir defter tercihi değil; akıl yürütme mimarisi üzerine bir meydan okuma. Bugün sınıflarda iki uç görüyoruz: Bir yanda çizgili defterin itaati—paragraf paragraf, “tanım–örnek–yorum” kalıplarına sıkıştırılmış sözde düşünme. Öbür yanda kareli defterin aşırı özgürlüğü—kutucuklara dağılan fikir kırıntıları, kavram haritaları, oklar, dallar… Biri ezbere çakılı kalıyor, diğeri sonuca bağlanmayan bir kolaja dönüşüyor. Felsefe dersini güçlü yapan şey, form ve özgürlüğün gerilimindeki üretken kıvılcımdır. Çizgili…

Geometri Dersi ve Ekonomik Perspektif: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomi, kaynakların sınırlılığı ve seçimlerin sonuçları üzerine düşünür. Her birey, her toplum, her şirket, kısıtlı kaynaklarla karşı karşıyadır ve bu nedenle yapacakları seçimler büyük önem taşır. Geometri dersi, bir bakıma bu seçimlere benzer şekilde şekiller, alanlar ve ilişkiler arasında yapılan tercihleri ve çözüm süreçlerini içerir. Bir ekonomist olarak, geometri dersini sadece bir matematiksel alan olarak değil, aynı zamanda kaynakların en verimli şekilde nasıl kullanılacağına dair önemli dersler sunan bir alan olarak görmek mümkündür. Bu yazıda, geometri dersinin ekonomik bakış açısına nasıl katkı sağlayabileceğine dair bir analiz yapacağız. Geometriyi, piyasa dinamikleri,…

En İyi Bahçe Hortumu Hangisi? Felsefi Bir Bakış Açısı Filozof Bakışıyla Başlangıç: Pratik ve Kavramsal Arasındaki İlişki Bir bahçe hortumu, genellikle basit bir araç olarak görülür. Ancak, bir filozof olarak bakıldığında, bu sıradan nesne, daha derin bir anlam taşır. Bahçenizi sulamak için kullanılan bir hortum, bize çok daha fazla şey söyleyebilir. Bazen bir nesnenin işlevi ve faydası, onu anlamamıza yardımcı olurken, bazen de bu nesne, sahip olduğu anlamların çok ötesine geçer. Peki, “en iyi bahçe hortumu” nedir? Bu soruya felsefi bir bakış açısıyla yaklaşmak, yalnızca bir ürün seçiminden daha fazlasını ifade eder. Bahçe hortumunun “en iyi” olma hali, sadece fonksiyonellik…

Buz Hokeyinde Bir Galibiyet Kaç Puan? Geçmişten Günümüze Bir Tarihsel Analiz Tarih, yalnızca geçmişin olaylarını anlatan bir disiplin değil, aynı zamanda bugünümüzü anlamamıza ve geleceğimizi şekillendirmemize yardımcı olan bir aydınlanma kaynağıdır. Bir tarihçi olarak, geçmişi anlamanın en güçlü yönlerinden birinin, bugüne nasıl bağ kurduğumuzu ve toplumsal dönüşümleri nasıl etkilediğini keşfetmek olduğuna inanıyorum. Sporlar da toplumların kültürünü ve tarihini en iyi yansıtan unsurlardan biridir. Buz hokeyi gibi bir spor, sadece fiziksel bir mücadele değil, aynı zamanda çok derin toplumsal, kültürel ve tarihsel izler taşıyan bir etkinliktir. Bugün, buz hokeyinde bir galibiyetin ne anlama geldiğine odaklanacağız. Bir galibiyetin kaç puan değerinde olduğu…

Allah Nasıl Hoşnut Edilir? Tarihsel Bir Perspektif Bir tarihçi olarak geçmişi anlamaya çalışırken, bazen zamanın derinliklerinde kaybolan bir soruya takılı kalırım: İnsanlar, Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak için nasıl bir yol izledi? Tarihsel süreçlere baktığımızda, sadece bireylerin değil, toplumların da bu soruya verdiği yanıtlar zamanla değişmiş, şekil almış ve dönüşüme uğramıştır. İnsanlar, Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak için farklı dönemlerde farklı yollar seçmiş, ancak bir şey her zaman sabit kalmıştır: İnsanın kalbindeki niyet, her şeyin önündedir. Geçmişteki bu arayış, günümüzde de farklı bir biçimde devam etmekte, tarihsel kırılma noktaları ve toplumsal dönüşümlerle birlikte Allah’ın rızasını kazanma anlayışı evrim geçirmiştir. Allah’ın Hoşnutluğunu Kazanmak: Tarihsel Bir…

Kimler Defter Tutar? – İnsan Zihninin Sayfalarında Bir Psikolojik Yolculuk Bir psikolog olarak her zaman şu soruya takılıp kalırım: İnsan neden yazar? Neden bazıları duygularını kelimelere dökmeden duramazken, bazıları iç dünyasını sessizce taşır? Defter tutmak, yalnızca yazmak değildir; bir içsel düzen kurma, karmaşayı anlamlandırma çabasıdır. “Kimler defter tutar?” sorusu, aslında insanın zihinsel, duygusal ve sosyal yönlerine açılan bir kapıdır. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden: Düşünceleri Düzenleme İhtiyacı Zihin, tıpkı bir defter gibidir; her gün yeni sayfalar eklenir, bazıları silinir, bazıları da katlanıp kenara konur. Bilişsel psikolojiye göre insan, düşüncelerini somutlaştırarak kontrol altına alma eğilimindedir. Düşünceyi yazıya dökmek, zihinsel dağınıklığı organize etmenin bir…

Hıçkırık Ne Kadar Sürerse Tehlikelidir? Ekonomi Perspektifinden Bir İnceleme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomist olarak, günlük hayattaki pek çok olguyu kaynakların sınırlılığı ve bu sınırlı kaynakların nasıl kullanılacağına dair kararlar üzerinden analiz ederim. Her gün, bireyler ve toplumlar, zaman, para ve enerji gibi kaynaklarla sınırlı bir dünyada seçimler yapmak zorundadırlar. Bu seçimler, küçük kararlar kadar büyük ve karmaşık sonuçlara da yol açabilir. Benzer şekilde, toplumların karşılaştığı sağlık sorunları ve bunlara verilen tepkiler de sınırlı kaynakların nasıl yönetildiğini ve bireylerin bu kaynaklarla nasıl başa çıktığını gösteren bir mikroekonomik analiz sunar. Bugün, her ne kadar basit bir sorun gibi görünse de,…